„Unapređenje kvaliteta pružanja usluga u mentalnom zdravlju”, naziv je dvodnevne radionice koja je održana u Banja Luci a na kojoj su učešće uzeli predstavnici i predstavnice ustanova zaštite mentalnog zdravlja bolničkog tipa, predstavnici ustanova socijalne zaštite, imenovani koordinatori i koordinatorice zajedničkog planiranja otpusta pacijenata iz bolnica i koordinatori i koordinatorice kvaliteta iz tih ustanova u Republici Srpskoj.

Prema riječima liderice na Projektu mentalnog zdravlja u Bosni i Hercegovini Enise Mešić u okviru Projekta metalnog zdravlja u Bosni i Hercegovini  dominantano se radilo na razvijanju i poboljšanju kvaliteta usluga u primarnoj zaštiti mentalnog zdravlja, ali je u trećoj projektnoj fazi fokus stavljen na podršku bolničkom sektoru u cilju osiguranja kvaliteta i kontinuiteta brige o osobama sa problemima u mentalnom zdravlju unutar sektora zaštite mentalnog zdravlja.

„Kao rezultat praćenja potreba u praksi uslijedilo je uspostavljenje  metodologije osiguranja kontinuiteta brige nakon bolničkog otpusta zvanog Model otpusta.  Za primjenu Modela otpusta osiguran je i legislativni okvir, a dosadašnja praksa je pokazala da je primjena Modela uveliko podigla kvalitet sveobuhvatne brige o mentalnom zdravlju. Radionica o poboljšanju kvaliteta za bolnice, službe i odjele za psihijatriju te ustanove socijalne zaštite dala je veliki doprinos unapređenju inter i intrasektorske saradnje kroz razmjenu iskustava, razmjene dokumentacije i podsticanja na međusobnu saradnju te praćenje indikatora kvaliteta i sigurnosti iz oblasti mentalnog zdravlja, unapređenje kvaliteta pružanja usluga u mentalnom zdravlju, izradu godišnjih planova unapređenja kvaliteta, na način koji obezbjeđuje praćenje rezultata i podršku integraciji naučenih vještina“, kazala je Mešić.

Rukovodilac Odsjeka za transplantaciju i biomedicinu u Ministarstvu zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske Andreja Subotić Popović kaže da se u toku dvodnevne radionice moglo vidjeti da je kvalitet veoma bitna i neophodna komponenta zdravstvene zaštite i obilježje svake aktivnosti koja se sprovodi u zdravstvu i medicini, te da poboljšanje kvaliteta treba da ima glavnu ulogu u reformi zdravstvenog sistema i pružanja usluga.

„Na osnovu prikupljanja i praćenja indikatora kvaliteta i sigurnosti kao kvantitativnih mjera, koje se koriste za ocjenu kvaliteta i sigurnosti zdravstvene zaštite osigurava se pouzdan preduslov i efikasan mehanizam za procjenu uspješnosti kliničke prakse. Riječ je o jednom kontinuiranom procesu koji započinje poređenjem rezultata rada ustanove ili organizacione jedinice sa rezultatima rada sličnih ustanova u okruženju, a kao rezultat dobijamo idenifikaciju problema i mogućnost analize potencijalnih uzroka koji su do njega doveli, te krajnje rješenje za unapređenje ne samo rada tih zdravstenih ustanova nego i sistema u cjelini.  Definisanjem jasnih indikatora kvaliteta u oblasti zaštite mentalnog zdravlja, I to na svim nivoima zdravstvene zaštite, na čemu se trenutno radi, te njihovim uvođenjem u novi Pravilnik o načinu praćenja kvaliteta I sigurnosti zdravstvene zaštite imaćemo jasniju sliku reforme u mentalnom zdravlju, odnosno procjenu onoga što smo do sada uradili sa mogućnošću djelovanja na onim poljima koja traže dodatna unapređenja. Na ovaj način moći ćemo sagledati i potrebu za uvođenjem nekih novih modaliteta u socijalnoj inkluziji lica sa smetnjama u mentalnom zdravlju kao što su zaštićeno stanovanje, stanovanje uz podršku, te homoporodični i heteroporodični smještaj a sve u cilju što adekvatnije deinstitucionalizacije u pravom smilsu te riječi.  Takođe, bitno je napomenuti i da će indikatori kvaliteta u oblasti zaštite mentalnog zdravlja igrati veoma važnu ulogu u definisanju daljnih strateških, političkih i programskih dokumenata Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite kada je u pitanju zaštita mentalnog zdravlja građana Republike Srpske“, pojasnila je Subotić.

Načelnik sektora za kontrolu kvaliteta u Kliničkom centru Republike Srpske Danko Marić kazao je da je suštinski cilj radionice podizanje nivoa kvaliteta zdravstvene zaštite kada je u pitanju oblast mentalnog zdravlja.

„Ideja je bila da se kvalitet vrati na svoje mjesto kroz aplikaciju nekih mehanizama iz oblasti kvaliteta i tako donesemo benefit pacijentima, sa druge strane da direktnim uticajem na ustanove i insistiranjem na njihovoj saradnji i komunikaciji olakšamo posao medicinskih profesionalaca da primaju i zbrinjavaju pacijente. Druga ideja je bila da se akumuliraju određeni podaci iz sistema kojima već raspolažemo a znamo da su relevantni jer su zasnovani i na finansiranju, i imaju vrlo jasno zakonsko uporište, da prikažemo rezultate određenih analiza da potaknemo ljude na razmišljanje, potkrijepimo neke probleme koji su ranije postojali ali nismo imali opipljive dokaze i da kroz rezultate analize pokažemo i neke nove probleme koje imamo u sistemu a da nismo obratili dovoljno pažnje prema njima. Mislim da je ova radionica idealna prilika da se pokrenemo sa mrtve tačke jer sad imamo realne pokazatelje, realne teze koji bi trebali da počnemo da realizujemo“, kazao je Marić.

„Kvalitet je za bolnicu od esencijalnog značaja. Pomalo smo ga zaboravili zbog uopštene primjene u cjelokupnom životu, ali kada je u pitanju kvalitet zdravstvene zaštite tu imamo još neka mjerila, jer imamo više aktera koji pružaju samu uslugu u odnosu na pacijente. Tu treba da se zasnuje malo drugačiji koncept od onog koncepta kvaliteta koji je definisan recimo za uslužne djelatnosti ili bilo koji segment privrede. Zajedničkim radom i jačanjem infrastrukture unutar ustanova koje se bave kvalitetom stvaramo priliku da se primjene određeni alati kvaliteta što neminovno donosi benefit za pacijente a samim tim i za zdravstvene profesionalce“, pojasnio je Marić.

Radionica je organizovana u okviru Projekta mentalnog zdravlja u Bosni i Hercegovini koji podržava Vlada Švicarske a implementira Institut za populaciju i razvoj u partnerstvu sa Ministarstvom zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske i Federalnim ministarstvom zdravstva.